Başbakanın bazı grupların İsveç'in birliğinden çok ayrışmasına yol açabilecek eylemlerde olabileceklerini ve bu nedenle bazı göçmen grupların risk teşkil ettiğine işaret etmişti. Bunun üzerine Sosyal Demokratlar başbakanın toplumu kutuplaştırdığını ve bölmeye neden olduğu suçlamasında bulunmuştu.

Ulf Kristersson, konuya ilişkin değerlendirmesini ve neden böyle bir çıkış yaptığına açıklık getirdi. Aftonbladet gazetesine röportaj veren başbakan, soruları yanıtlayarak ne demek istediğini açıkladı.

Başbakan, İsveç'i savunmaya pek istekli olmayan göçmenlerin olduğuna inanıyor; bu durum ortak değerlerimize aykırıdır.

- İsveç'e karşı yükümlülüklerini yerine getirmekten ziyade öncelikli olarak İsveç'ten korunmak isteyenlerin olduğu çok açık, ifadeleri kullandı.

Sosyal Demokratlar, Ulf Kristersson'un, göçmenlerin İsveç'i savunmaya İsveç'te doğanlar kadar hazırlıklı olmadıklarını ima etmesi nedeniyle ülkeyi böldüğüne inanıyor.

Aftonbladet gazetisine röprotaj veren başbakan Ulf Kristersson, konuya ilişkin yaklaşımları değerlendirerek, kendi görüşünü açıkladı. Vatandaşlığın hem haklar hem de yükümlülükler içeren bir sadakat eylemi olduğuna inandığını söyledi.

- Sosyal sözleşmeyi İsveç'te imzalıyorsunuz, diyor.

Vatanı savunma görevi

İsveç'e göç eden bazılarının ülkeyi savunma konusunda o kadar da istekli olmadıklarını mı düşünüyorsunuz?

- Günümüzün kuralları, değerler ve yükümlülükler de dahil olmak üzere İsveç vatandaşı olmak isteyip istemediğinize ciddi bir şekilde karar vermeden İsveç vatandaşı olmayı fazlasıyla kolaylaştırıyor.

- Tek kelime İsveççe öğrenmemek, geçimini sağlayamamak, geldiği ülkeye geri dönüp İsveç pasaportuna sahip olmak, İsveç'e dönebilmek, İsveç'te ve başka yerlerde suçlanmaması gereken ağır suçlar işlemek İsveç vatandaşlığına uygundur. Bu nedenle şartları sıkılaştırıyoruz.

- İsveççe konuşamıyorsanız, İsveç'in nasıl bir ülke olduğunu ve burada ne gibi haklara ve yükümlülüklere sahip olduğunuzu özümsemeniz muhtemelen çok zordur. Çoğu ülkede vatandaş olanlara katı ama makul şartlar getirilmektedir. Tüm hak ve yükümlülüklerin arkasında duruyorum. Ülkede oy kullanma hakkım var, bu ülkeyi savunma yükümlülüklerim de var.

"Sorun sadece pasaport almak değil"

Konuşmanızda bahsettiğiniz grup bu muydu?

- Vatandaşlığın pasaport almakla ilgili olmadığını söylemenin daha geniş bir yoluydu. Vatandaşlık, İsveç toplumunun bir parçası olmak istediğiniz için İsveç'i savunmakla ilgilidir.

- İsveç vatandaşı olan insanların büyük çoğunluğunun gerçekten böyle düşündüğünü düşünüyorum. Ancak İsveç'e karşı yükümlülüklerini yerine getirmekten ziyade öncelikli olarak İsveç'ten korunmak isteyenlerin olduğu da çok açık.

Onlar kim?

- Belirli bir tanesini belirtmeyeceğim. Bu benim görevim değil. Ama bugün açıkça görüyoruz ki, başka ülkelerde İsveç pasaportu koruması altında korkunç suçlar işleyen ve İsveç'ten konsolosluk koruması isteyen insanlar var. Ama pratikte İsveç'le hiç alakası olmayan bir hayat yaşıyorlar. Bu hükümetin İsveç vatandaşı olma şartlarını sıkılaştırmasının güçlü nedenleri var.

İsveç değerlerine uyum sağlamalı

Kişi İsveç vatandaşlığından mahrum bırakılabilir mi?

- Bugün bunu yapamazsınız. Şimdi kişinin vatandaşlığını iptal edebilmesi gereken durumların olup olmadığı sorusu araştırılıyor. Ama bu ayrı bir tartışma.

İsveç değerlerine uyum sağlamak istemeyen insanlarla toplum nasıl başa çıkmalı?

- İsveç'in temel değerlerine, İsveç liberal demokrasisine, İsveç mevzuatına uyum sağlamak istemiyorsanız İsveç vatandaşı olmamalısınız.

Zaten İsveç vatandaşıysa?

- Vatandaşsanız vatandaşsınız. Pek çok ülkenin insanların vatandaş olmalarına izin verme konusunda oldukça kısıtlayıcı olmasının nedeni de budur. Vatandaş olduğunuzda otomatik olarak tüm haklara sahip olursunuz, o zaman artık çok geç olur. Amacım daha az insanın İsveç vatandaşı olması değil. Amacım İsveç vatandaşı olmanızdır çünkü İsveç'in varlığını savunmaya değer veriyorsunuz.

"Birçok görev kanunu var"

Pek çok kişinin İsveççe olarak algıladığı bir değer, kişinin istediğini düşünme özgürlüğü ve hakkıdır; o zaman neden İsveç'i canı pahasına savunmak istememe hakkı savunulmasın ?

- İstediğin gibi düşün, bunu yapmaya her zaman hakkın var. İsveç'te her türlü görüşe, hatta iğrenç görüşlere bile izin veriyoruz. Ama aynı zamanda bir takım görev yasalarımız da var. Bunlardan biri savaşta görevlendirilenlerin zorunlu askerlik hizmetidir. O zaman ortak ülke için bir görevi yerine getirmekle ilgilidir. O zaman bunun istisnaları da var. Vicdani nedenlerle başka şeyler de yapabilirsiniz.

Yarın, 2002 yılında babası tarafından namus cinayetine uğrayan Fadime Şahindal'ın anısına "Fadimegalan" düzenlenecek. Kristersson, cinayetin İsveç'te sahip olduğumuz en önemli değerlerden bazılarını öne çıkardığına inanıyor.

- Çocukların, gençlerin, kadınların başkaları tarafından ihlal edilmemesi gereken haklara sahip olması. Bu namus baskısı, İsveç yasalarına aykırı eylemlere yol açan bir kültürün en korkunç örneğidir. Eğer bu tür şeylerle uğraşmak istiyorsanız İsveç vatandaşı olamazsınız.