Sabah Gazetesi İnternet Sayfasının hazırladığı özel dosyada: Avrupa Birliği Dağılma Sürecine Girdi mi? Konusunu 10 Soruda Analiz etti.
10 SORUDA AB DAĞILIR MI?
SYRIZA'nın iktidarı hem Avrupa'da hem de Ortadoğu'da büyük yankı uyandırdı. AB, SYRIZA'ya ekonomik açıdan bakıyor, Ortadoğu'da ise İsrail'in SYRIZA endişeleri var. Peki SYRIZA, Avrupa ve Ortadoğu'da nasıl bir etki bırakır? İşte Sabah.com.tr yazarı Taha Dağlı'nın kaleminden tüm bu soruların yanıtları;
SYRIZA'NIN AB İÇİN KRİTİK ÖNEMİ NEDİR?
Yunanistan 6 yıldır ekonomik krizle boğuşuyor, 240 milyar EURO'luk bir borç var, seçmen 6 yıldır devam eden kemer sıkma politikalarının bir işe yaramadığının farkındaydı bu nedenle son umut olarak SYRIZA'yı seçti. 6 yıldır süren mali planın boşa çıkması ve SYRIZA'nın iktidar olması, AB tarafından endişeyle takip ediliyor.
AB, SYRIZA İKTİDARINA NASIL BAKIYOR?
Ekonomik pencereden bakıyorlar. Çünkü borçların ödenmeme ihtimali ya da yeniden yapılandırılması hatta Yunanistan'ın Euro bölgesinden çıkması gibi ihtimaller var. Yeni Başbakan Çipras'ın IMF'ye borçları ödememe gibi açıklamaları oldu bu durum borçların bir kısmının silinmesi geri kalanının da yeniden yapılandırılmasını içeriyor. Troyka bu işe ne der bilinmiyor.
AB, YUNANİSTAN NEDENİYLE DAĞILMA YAŞAR MI?
Yunanistan'ın Euro bölgesinden çıkması gibi ihtimallerin konuşulması şu durumda pek de gerçekçi değil. Zira Çipras, "AB'den ayrılma" tehdidinde değil borçları ödememe gibi bir ihtimalden bahsetti. Böyle net bir söylem yok. Ama SYRIZA'nın varlığı ve bundan sonraki süreçteki icraatları AB için daha belirleyici sonuçlar doğurabilir.
SYRIZA AB'DE SARSINTIYA NEDEN OLUR MU?
Yunanistan Euro Bölgesinden çıkmayabilir ama SYRIZA gibi solun solu bir partinin iktidar olması, Avrupa'da hem aşırı sol hem de aşırı sağa kaymalara neden olabilir. Zaten Yunanistan'la birlikte bu ihtimal en çok yine bir ekonomik krizle boğuşan ülke olan İspanya için konuşuluyor. Aşırı çizgilerin iktidar olması ya da iktidarı tehdit eder olmaları Avrupa için pek de istenen gelişmeler değil.
AB ŞİMDİ NE YAPACAK?
AB ve IMF, SYRIZA iktidarıyla yeni bir müzakere sürecine girecek. Bu süreçte hem eski borçların ödenmesi hem de yeni kredi diliminin müzakeresi var. Tabi yeni Başbakan Çipras, elinde bir takım tehdit unsurlarıyla masaya oturacaktır ve AB'yi biraz zorlamaya çalışacaktır, yeni bir müzakere süreciyle ortadaki krizin aşılması planlanacaktır.
SYRIZA GERÇEKTEN SOLCU MU YOKSA?
Seçim sürecinde Avrupa ve ABD kaynaklı bazı yayın organlarında ABD'li yatırımcı George Soros'un SYRIZA'ya finansal destek sağladığı yönünde iddialar yer aldı. Bunu daha da ileri götürenler SYRIZA'nın aslında aşırı sol falan olmadığını aksine ABD düzenine hizmet ettiğini savundu. Bu tezi konuşanların en büyük gerekçesi ise faiz lobisi olarak adlandırılan bu sistemin, Yunanistan'ı gerçekten de aşırı sol bir iktidara emanet edemeyecek kadar dikkatli bir yapı olması.
SYRIZA-TÜRKİYE İLİŞKİLERİ NE OLUR?
Düzeyli başladı. Daha önce bir takım görüşmeler yapıldığı biliniyordu. Hem Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun hem de Başbakan Ahmet Davutoğlu'nun mesajları önemliydi. Burada dikkat edilecek konu Akdeniz'deki doğalgaz meselesi. Çipras'ın bu konuda Türkiye ile işbirliği vaadi var. Bu anlamda Türkiye – Yunanistan ilişkilerinin değeri artıyor.
AKDENİZ DOĞALGAZINDA DURUM NEDİR?
İsrail, Akdeniz'deki doğalgaz konusunda Mısır'daki cunta yönetimi, Kıbrıs Rum Kesimi ve Yunanistan ile kirli bir ittifak kurdu orada hakkı olan KKTC ile Lübnan'ı saf dışı bırakmaya çalıştı. Ankara bu durumu yakından takip ediyor ve söz konusu hak gaspına karşı teyakkuzda. O nedenle Yunanistan'ın burada alacağı tavır Türkiye açısından da önemli.
İSRAİL NEDEN SYRIZA'YI İSTEMİYOR?
Birincisi SYRIZA, İsrail'in Filistin topraklarındaki işgaline karşı, Ramazan ayında Gazze katliamları sırasında SYRIZA Atina'da İsrail'i protest yürüyüşleri düzenledi. Zaten Çipras'ın zaferi İsrail medyasında geniş yankı buldu, İsrailliler "acaba problem çıkar mı" diye sormaya başladılar.
İSRAİLLE SYRIZA ARASINDAKİ DİĞER SORUN?
İkinci olarak da Akdeniz doğalgazı konusunda SYRIZA'nın duruşu, bu İsrail için de çok önemli. İsrail hem Filistin davasına desteğinden hem de Akdeniz doğalgazı konusundaki rolünden dolayı SYRIZA ile sorunlar yaşayabilir.