Dünyanın en güçlü ülkeleri aynı zamanda uluslararası medya ve diplomasiyi domine eden, en çok konuşulan ve küresel ekonomik göstergeleri en çok etkileyen ülkeler oluyor.
Hangi ülkeler askeri, siyasi ve ekonomik güçleri ve kurdukları ittifaklar sayesinde diğer ülkeleri yönlendirmeyi başardı? Dünyanın gidişatında hangi ülkeler daha çok söz sahibi oldu?
Pensilvanya Üniversitesi ile BAV Group'un ortak araştırması bu soruya her yıl olduğu gibi yanıt aradı. 73 ülkeden 21 bin kişi üzerinde yapılan anket çalışmasında Amerika Birleşik Devletleri ve Çin liderliğe oynarken bazı Avrupa ülkelerinin gerilediği gözlemlendi.
Ülkelerin sıralamasında hangi kriterler baz alındı?
Sıralamada ülkelerin liderleri, ekonomik ağırlıkları, siyasi nüfuz, uluslararası ittifaklar ve ordunun gücü gibi kriterler baz alındı.
Listede geçen yıl ilk 10'a giren ülkelerin sıralaması değişmedi. Amerika Birleşik Devletleri geçen yıl olduğu gibi yine siyasi, ekonomik ve askeri olarak en güçlü ülke oldu. 73 ülkenin bulunduğu listenin son sırası genel itibariyle Slovenya ekonomik ve siyasi nüfuz olarak küçük çaplı ülkelerden oluştu.
Peki "En güçlü ülkeler" araştırmasının bir parçasını oluşturan çalışmada Türkiye 2020'de nasıl bir karne verdi? Dünya üzerinde ne kadar etkin bir aktör oldu? Sıralamada kaçıncı sırayı aldı?
İşte 2020'de dünyaya yön veren 20 ülke:
20. İsveç:
2019'da 21. sırada bulunan İskandinav ülkesi bu sene bir basamak yükselerek 20. sıradan sıralamaya girmeyi başardı.
İsveç Avrupa Birliği'nin yüz ölçümü açısından en büyük ülkesi.
19. İspanya
Covid-19 salgının Avrupa'da en fazla etkili olduğu ülkelerden İspanya yükselmeye devam ediyor. Geçen sene 23. sıradaki ülkenin bu etkinliğinin kaynağında, söz konusu çalışmaya göre, sömürgecilik geçmişi rol oynadı.
18. Katar:
Katar da üst sıralara çıkan diğer bir ülke. 2019'da 24. sırada bulunan Emirlik, çok küçük bir yüz ölçümüne sahip olmasına rağmen dev petrol rezervleri sayesinde ekonomik anlamda oldukça etkili.
17. İtalya:
Anket sonuçlarına göre İtalya geçen seneye oranla bir basamak yükselmeyi başardı. Bu yükselişte en önemli rollerden biri turizm sektörüne ait. Ülkeyi her sene en az 40 milyon turist ziyaret ediyor. İtalya Türkiye'nin altında yer aldı.
16. Türkiye:
Türkiye'nin küresel anlamda etkinliğinde geçen seneye oranla bir değişiklik yaşanmadı. Çalışmaya göre Asya ile Avrupa arasında kritik pozisyonunda olmasından dolayı eşsiz bir merkezi konumda.
Türkiye en fazla puan sahip olduğu kültürel miras alanında aldı. Hayat kalitesi alanında 37, iş kurma kolaylığı alanında 63, vatandaşlık alanında 43 puanın verildiği Türkiye'nin genel ortalaması 35 puan oldu.
15. Avustralya
Avustralya da Türkiye gibi sıralamada geçen seneye oranla aynı basamakta yerini alıyor. Çalışmaya göre ülkenin etkinliğinde bir kıta ülkesi olması rol oynuyor.
14. Hindistan
Dev nüfusu ve teknolojik atılımları ile atağa kalkan ülkelerden Hindistan, 2019 sıralamasına göre bu yıl 3 basamak yükselmeyi başardı. 1,4 milyar nüfusa sahip ülke Çin'in ardından dünyanın en kalabalık ülkesi. Hindistan'da dünya nüfusunun neredeyse 6'da biri yaşıyor.
13. İsviçre:
2019'da 14. sırada yer alan Avrupa ülkesi 2020'de bir basamak yükselmeyi başardı. Dünyanın en zengin ülkelerinden biri konumundaki İsviçre, uluslararası diplomaside izlediği tarafsız politikası ile elinde önemli bir avantajı bulunduruyor.
12. Kanada
Kanada küresel etkinlik konusunda araştırmada bu sene yer değiştirmeyen ülkelerden. Yüz ölçümü olarak dünyanın en büyük ikinci ülkesinin kimliğinde göz alabildiğine uzanan bakir doğa önemli bir yer tutuyor. Kanada'nın göçmen politikası da bu kimliği belirleyen diğer bir etken.
11. Birleşik Arap Emirlikleri
2019'daki küresel etkinlik seviyesi değişmeyen bir diğer ülke Birleşik Arap Emirlikleri (BAE). Körfez ülkeleri arasında liberalleşme yolunda ilerleyen Birleşik Arap Emirlikleri'nde anayasa vatandaşlara din özgürlüğü hakkı tanıyor.
10. Suudi Arabistan
İlk 10'daki yerini koruyan Suudi Arabistan geçen seneye oranla bir basamak geriledi. Çalışmada Orta Doğu'nun "devi" olarak nitelenen ülke, bölgenin en büyük yüz ölçümüne sahip ülkesi. Her yıl dünyanın dört bir yanındaki milyonlarca kişi hac görevi için Suudi Arabistan'a seyahat ediyor. Suudi Arabistan, dünyanın en büyük petrol rezervine sahip ülkelerden birisi. Ülkenin merkez bankasında 400 milyar doları aşkın rezervi bulunuyor.
9. Güney Kore
Geçen senenin 10.'su Güney Kore bu sene Suudi Arabistan'ı küresel etkinlikte geçmeyi başardı.
8. İsrail
Küresel etkinlikte yerini koruyan ülkelerden biri de İsrail.
Oldukça küçük bir yüz ölçümüne sahip ülke ekonomik anlamda dünyanın en zengin ülkeleri arasında yer alıyor. Filistin konusundaki uzlaşmadan uzak politikası nedeniyle Tel Aviv uluslararası kamuoyunda eleştirilerin odağında.
7. Japonya
Japonya geçen sene olduğu gibi bu sene de 7. sırada. Uzak doğu ülkesi dünyanın en teknolojik ve eğitimli ülkelerinden biri.
6. Fransa
Fransa'nın yeri de geçen seneye göre değişmedi. US News'a göre ülkenin küresel etkinliği geçmişte olduğu gibi bugün de devam ediyor. Dünyanın en eski ülkelerinden Fransa'nın etkisi başta kültür olmak üzere ekonomi, siyaset ve bilim konularında tüm dünyada görülüyor.
5. İngiltere
İngiltere dünya siyasetine yön vermeye devam ediyor. Çalışmaya göre Londra hem kültürel hem bilimsel hem siyasi hem de ekonomik anlamda uluslararası etkiye sahip. Avrupa Birliği'nden ayrılma kararı ise dünya arenasında endişe ile karşılanan bir durum.
4. Almanya
Avrupa Birliği'nin en önemli ülkesi podyumda yer bulamasa da dördüncü ülke olmayı sürdürüyor. AB'nin hem nüfus hem de ekonomik anlamda en büyük ülkesi, Doğu ve Batı Almanya'nın birleşmesinden beri dünya üzerinde etkisini artırmaya devam ediyor.
3. Çin
Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin'in küresel etki anlamındaki yeri 2019'a göre yine değişmedi. Dünyanın en eski kültürlerinden birine ev sahipliği yapan ülke, dünyanın en fazla nüfusuna sahip.
Ekonomik olarak büyümeye devam eden Pekin, uluslararası diplomaside de en çok konuşulan ve gelişmelere yön veren ülkelerden birisi.
2. Rusya
Soğuk Savaş döneminde olduğu gibi Rusya ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki etkinlik mücadelesi günümüzde de devam ediyor. Bu 'savaş'ta şimdilik liderlik koltuğu ABD'de. Fakat geçen sene olduğu gibi 2020'de de Rusya ABD'nin yine en büyük rakibi konumunda.
1. Amerika Birleşik Devletleri
ABD dünyanın en güçlü ülkesi olmayı bu sene de sürdürüyor. Söz konusu çalışma ABD'yi askeri ve ekonomik anlamda dünyaya en fazla yön verebilen ülke olarak tanımlıyor. Müzik, televizyon programları ve sinema sektörü sayesinde ülke kültürel açıdan da birçok ülkeyi etkiliyor.
Fakat dünya devinin özellikle son dönemde uyguladığı ticari ve göçmen politikaları uluslararası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.