Avrupa ve İsveç'e aşı darbesi: Ticaret savaşına neden olabilir
Astra Zeneca'nın Avrupa'ya aşıları önemli ölçüde azalttığını duyurması üzerine, İsveç'inde alması beklenen sayı 3.3 milyon daha az olacağı açıklandı.
Şirketin açıklmasından sonra İsveç'ten sert tepkiler geldi. Umarım bu ticaret savaşına dönmez diyen, İsveç aşı kordinatörü: "Aşıyı kendilerine saklamak istiyorlar." dedi.
Bugün ilaç devi Astra Zeneca'nın söz verdiği aşıdan 3,3 milyon daha az aşı vereceği haberi gelmesi üzerine İsveç'ten tepki gecikmedi.
Aynı zamanda, paylaşmak istemedikleri milyonlarca Astra Zeneca aşısının olduğu ülkeler de var.
Aşı koordinatörü Richard Bergström konuya dair basına yaptığı değerlendirmede, son zamanlarda artan aşı savaşının önlenebileceğini umduğunu söyledi.
Cuma gecesi "Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan ve Birleşik Krallık aşıyı kendileri için tutmak istiyor" dedi.
Yaklaşık bir ay önce Astra Zeneca, Belçika'daki fabrikanın çalışmadığını ve AB'nin vaat edilen dozları almayacağını duyurdu. İsveç'in aşı koordinatörü Richard Bergström, AB'nin şirkete dünyanın başka yerlerinde dozlar bulması için baskı yaptığını söyledi, ki bunu yaptılar. Amerika Birleşik Devletleri, Hindistan ve Birleşik Krallık'ta üç ülkenin sözleşmelerine dahil olmayan toplam 9 milyon doz bulundu.
Düne kadar her şey çözülmüş gibiydi. Ülkeler, onları AB'ye ihraç etme niyetinde olmadıklarını açıkladılar.
"9 milyon doz şimdi soğuk odalarda sıkışmış durumda." diyen Richard Bergström, aşıyı kendileri için saklamak istediklerini söyledi.
"Amerika Birleşik Devletleri, ülke için önemli görülen malların ihracatını kapatabilir" ifadeleri kullanan Bergström, İngiltere'nin ihracatı durduracak herhangi bir yasası bulunmadığını, ancak aşı şirketleriyle ülkenin aşı ihraç etmeyi reddetmesine izin veren bir sözleşme imzaladığını açıkladı.
Bergström, "Aşıların bedelini ödedik, ayrıca aşının üretilebilmesi için AB'den 3,3 milyar kron destek aldılar ve şimdi onu alamıyoruz" diyerek tepki gösterdi.
ABD 30 milyon ekstra dozu elinde tutuyor, paylaşmayı reddediyor.
New York Times, Amerika Birleşik Devletleri'nin şu anda henüz onaylanmamış 30 milyon doz Astra Zeneca aşısına sahip olduğunu bildirdi. İlk olarak, tüm Amerikalılar aşılanmalıdır. Bazı dozları kullanabilirsiniz, ancak muhtemelen hiç kullanılmayacak. Gazete, bundan sonra ABD'nin kalan dozları paylaşmayı düşünebileceğini yazdı.
Bergström çıkan haber ve belgeler üzerine bunun adil olmadığını savundu.
Bergström, "Aynı zamanda uzun vadeli düşünmelisiniz. Burada ve şimdi hızlı bir şekilde aşı almamız iyi hissettirebilir, ancak bağımlı olduğumuz daha pek çok şey var ve Amerika Birleşik Devletleri aşılarla hiçbir ilgisi olmayan ihracatı şimdiden engellemeye başladı" dedi.
"Bunun artma riski var. Umarım ticaret savaşlarından kaçınabiliriz. AB'de başa çıkmamızı isteyen güçler olduğunu duyuyorum ama ben diplomasiye daha çok inanıyorum. Artık çözüm odaklı olmalıyız." dedi.
"Avrupa'da aşılamaya en ağır darbe"
Astra Zeneca'nın söylediği gibi teslimat yapmamasına üzüldüğünü ve en başından beri aşı şirketiyle iyi bir diyalog içinde olduklarını söyleyen Bergström, "Ama bu diyalog işe yaramadı. Hukuki bir ihtilaf var ama neyin yanlış neyin doğru olduğu konusunu tartışmak için şu an zamanımız yok. Buna kızdığım açık ama aşı dozları almalı ve ilerlemeliyiz" dedi.
Bunun böyle olacağını düşündünüz mü?
"Teslimat kesintileriyle ilgili sorunlarla kaplı bir yol olacağını biliyorduk. Ancak son erteleme duyurusu, muhtemelen Avrupa'daki aşılamaya en ağır darbedir" dedi.