Finlandiya'da işgücü krizi: 'Olağanüstü sayıda yabancı çalışana ihtiyacımız var'
Dünyanın en mutlu ülkesi olarak bilinen, yüksek yaşam standartlarına sahip Finlandiya, ciddi işgücü sıkıntısıyla karşı karşıya.
Birleşmiş Milletler'e göre, yaşlanan nüfus açısından Japonya'dan sonra ikinci sırada yer alan Finlandiya'da, 2030 yılına kadar "yaşlı bağımlılık oranının" 39.2'den 47,5'e yükseleceği öngörülüyor.
Ülkede ihtiyaç duyulan işgücü listesinde sağlık çalışanları, metal işçileri, bilişim ve denizcilik uzmanları üst sıralarda yer alıyor.
Talented Solutions ajansından işe alım görevlisi Saku Tihverainen, "Ülkeye gelmek için olağanüstü sayıda insana ihtiyacımız olduğu artık yaygın olarak kabul ediliyor." dedi.
Hükümet, 5,5 milyonluk ulusun, kamu hizmetlerini sürdürmek ve yaklaşan emekli maaşı açığını kapatmak için göç seviyelerinin yılda iki katına çıkarılması gerektiği konusunda uyardı. Bu da yılda 20 bin ile 30 bin arasında göçmen işgücüne ihtiyaç duyulduğu anlamına geliyor.
Göçmen karşıtlığı sorunu
Finlandiya, diğer ülkelerle karşılaştırıldığında yaşam kalitesi, özgürlük ve cinsiyet eşitliği, yolsuzluk, suç ve kirlilik gibi alanlarda yüksek puana sahip.
Ancak göçmen karşıtı duygular ve yabancıları istihdam etme konusundaki isteksizlik Batı Avrupa'nın en homojen toplumunda yaygın. Muhalefetteki aşırı sağ Fin Partisi de seçimlerde düzenli olarak desteğini artırıyor.
Devrilme noktası
Finlandiya Akademisi'nde araştırma görevlisi olan Charles Mathies, yıllarca süren durgunluktan sonra, işletmeler ve hükümet "şimdi devrilme noktasında ve grileşen bir nüfusun yarattığı sorunu kabul ediyor" dedi.
Mathies, hükümetin, dördüncü yılında olan ve kısmen yerel işe alım programları yoluyla ülkeyi uluslararası alanda daha çekici hale getirmeyi amaçlayan "Yetenek Artışı" programı kapsamında danıştığı uzmanlardan biri.
Hedeflenenler arasında İspanya'dan sağlık çalışanları, Slovakya'dan metal işçileri, Rusya, Hindistan ve Güneydoğu Asya'dan IT ve denizcilik uzmanları yer alıyor.
Soğuk hava ve fahiş fiyatlar
Ancak ülkenin yabancılar için her daim cazip olmadığını gösteren örnekler de var. 2013 yılında, batıdaki Vaasa kasabasına alınan sekiz İspanyol hemşireden beşi, Finlandiya'nın fahiş fiyatları, soğuk havası ve herkesin bildiği karmaşık dili gerekçe göstererek birkaç ay sonra ayrıldı.
Finlandiya yine de son on yılın çoğunda net göç aldı. 2019'da ayrılandan yaklaşık 15 bin daha fazla insan geldi. Ancak resmi istatistiklere göre ülkeyi terk edenlerin çoğu yüksek eğitimli insanlar.
OECD'nin en büyük vasıflı işçi sıkıntısıyla karşı karşıya kalan bazı Finli girişimler, denizaşırı yetenekleri çekmek için ortak bir kariyer sitesi oluşturuyor.
"İşe alım görevlisi elimi sıkmayı reddetti"
Başkent Helsinki'nin Belediye Başkanı Jan Vapavuori AFP'ye verdiği demeçte, "Girişimciler, bekar olduğu sürece dünyadaki herkesin Helsinki'de çalışmasını sağlayabileceklerini söyledi. Ancak eşlerinin hala düzgün bir iş bulma konusunda büyük sorunları var." dedi.
Birçok yabancı, denizaşırı deneyim veya nitelikleri tanıma konusundaki yaygın isteksizliğin yanı sıra Finlandiyalı olmayan başvuru sahiplerine karşı önyargıdan şikayetçi.
Çok uluslu, ünlü şirketler için dijital ürünler oluşturma konusunda deneyime sahip 42 yaşındaki İngiliz Ahmed, ailevi nedenlerle taşınmaya çalıştığı Helsinki'de altı ay boyunca ağ kurma ve iş başvurusunda bulunmasının sonuçsuz kaldığını söyledi.
Ahmed, "Bir işe alım görevlisi elimi sıkmayı bile reddetti, bu olağanüstü bir andı" dedi.
Finlandiya'da yaptığı arama sırasında Norveç, Katar, Birleşik Krallık ve Almanya'daki büyük şirketlerden teklifler alan ve sonunda Helsinki'den Düsseldorf'a haftalık gidip gelmeye başlayan Ahmed, "Hiçbir zaman iş sıkıntısı yoktu, sadece zihniyet sıkıntısı vardı" diye konuştu.
"Dünya bizi tanımıyor"
Helsinki Belediye Başkanı Jan Vapavuori'ye göre, BM sıralamasında dört yıl dünyanın en mutlu ülkesi seçilen Finlandiya, "bunun karşılığını alamadı."
Vapavuori, "Paris'te, Londra'da, Roma'da ya da New York'ta birini sokakta durdurursanız, hâlâ çoğu insanın bizi tanıdığını sanmıyorum," diye konuştu.
Dört yıllık görev süresi bu yaz sona erecek olan Belediye Başkanı, şehrin profilini yükseltmeye yardımcı olmak için giderek artan bir şekilde uluslararası PR şirketlerine yöneldi.
Finlandiya'nın gelecekte Asya'dan yetenekleri çekme konusunda iyimser olan Vapavuori, koronavirüs sonrası uluslararası hareketlilik yeniden hızlandığında insanların önceliklerinin değişeceğine inandığını kaydetti.