Osmanlı döneminde bir yeniçeri bu köye yerleşir ve bir kadınla evlenir. Aradan yıllar geçer ve köy halkı bir Türk olduğunu hiç bir zaman unutmaz.
Comune de Moena, İtalya’nın Rione Turcia bölgesinde 300 yıllık geçmişe sahip bir köy. II. Viyana Kuşatması dönüşünde Merzifonlu Kara Mustafa Paşa’nın komutasındaki Osmanlı ordusunda bulunan bir yeniçeri Moena’ya sığınır.
Donmak üzere iken köye varmayı başaran yeniçeriye köylünün aksine bir kadın sahip çıkar. Zamanla yeniçerimiz “El Turco” lakabıyla anılmaya başlar.
Diğer bir rivayette ise Merzifonlu’nun idam cezası verdiği Balaban Hasan adlı asker, yeniçeri ağasının yardımıyla kaçarak Moena’ya gelir. Yeniçeriyi diğer askerlerden ayıran özelliği İtalyanca, Almanca ve Rusça bilmesi, ayrıca çok güçlü olmasıdır. Köyde Osmanlı yaşam tarzını sürdürmekten geri durmayan yeniçeri, bir süre sonra çalışkanlığıyla köyün zenginlerinden birisi olur.
Balaban Hasan’ın Alman Derebeyleri ile Mücadelesi Monena’yı yağmalamaya kalkan Alman derebeyleri karşısında El Turco’yu bulur. Köylüleri bu ağır vergiye karşı örgütleyen El Turco, Ausburg Dükalığı’na karşı pasif bir direniş gerçekleştirir.
El Turco ve köylüler zaman içerisinde vergi sistemini halkın lehine çevirmeyi başarır. Geçen zaman içerisinde yaşlanan ve hayata gözlerini yuman El Turco için Moena halkı uzun süre gözyaşı döker.
Her yıl Ağustos ayında anma töreni düzenlenir ve zamanla törenler festivale (Festa de Turchia) dönüşür. Bugün festival kapsamında köyün her yeri Türk bayraklarıyla donatılmaktadır. Yeniçeri kıyafetli askerler sokakları süsler. Hatta Belediye Başkanı bile törenlerde bu kıyafeti giymektedir. Festivalin öncüsü olarak köyün en yaşlısı seçilir.
Turistik bir yerleşim yeri olan Moena, İtalya ve Avusturya arasında yer alıyor. Sırtını Alpler’e çeviren köy aynı zamanda bir kayak merkezi. Ancak köyü ünlü yapan, elbette bahsini ettiğimiz Türk festivali. Festival süresince köy adeta kırmızı ve beyaz renklere boyanıyor. Türk yürüyüşü sonrasında Balaban Hasan adına yaptırılan çeşmeye çiçek bırakılıyor. Ayrıca yerel lezzetlerin sergilendiği stantlar açılıyor.
Bir turizm beldesi olması nedeniyle köyde konaklama sorunu bulunmuyor. Pek çok otelin bulunduğu köye ulaşım için iki alternatif var. Öncelikle Venedik’e ulaşmanız gerekiyor. Buradan trenle Moena’ya aktarmalı olarak 5 saatte ulaşabilirsiniz. İsterseniz araç kiralayarak geze geze Moena’ya varabilirsiniz.
Venedik – Moena araçla 2 saat sürüyor. İlgilenenler için belirtelim ki festival bu yıl 19-21 Ağustos 2019 tarihleri arasında düzenlenecek.
Festivale her yıl olduğu gibi İtalya’nın yanı sıra Almanya, İsviçre, Hollanda ve Avusturya’dan binlerce gurbetçinin katılımı bekleniyor.