Son günlerde yayılan 'Candida auris' mantar hastalığı nedir?

İlaçlara dirençli olduğu söylenen Candida auris mantar vakalarının son günlerde Amerika Birleşik Devletleri'nde bazı hastanelerde ortaya çıkması sağlık yetkililerini endişelendiriyor. ABD Hastalık Kontrol ve Korunma Merkezleri (CDC) Teksas'taki iki sağlık tesisinde ve Washington'daki uzun süreli bir bakım merkezinde tüm ilaçlara dirençli olan Candida auris vakaları tespit etti. Candida auris'in tedavisi uzun zamandır herkesin bildiği gibi zor olsa da araştırmacılar, Teksas ve Washington D.C.'deki enfeksiyonların üç ana antifungal ilaç sınıfından hiçbirine yanıt vermediği konusunda uyardı. CDC'ye göre 2009'da ilk kez Japonya'da tespit edilen ve farklı ülkelere yayılan bu "süper mantar", özellikle direnci ve hızla çoğalma yeteneği nedeniyle "küresel sağlık için ciddi bir tehdit" oluşturuyor. Raporda, tespit edilen 120'den fazla Candida auris vakasından beşinin ilaçlara tamamen dirençli olduğu belirtildi. CDC'ye göre, enfekte hastaların yaklaşık üçte biri 30 gün içinde öldü ancak önceden hasta olan bu kişilerin ölümlerinin mantardan kaynaklanıp kaynaklanmadığı henüz kesinleşmedi. New York Times gazetesi'nin aktardığına göre federal sağlık yetkilileri, koronavirüs salgınını kontrol altına almak için gereken gözetim ve kontrol önlemlerine ayak uydurmak için mücadele eden hastaneler ve bakım evlerinde söz konusu mantarın yayılma riskinin artığına dikkat çekiyor.

'Süper mantar' kimler için tehlikeli? Son sekiz yılda, 2 binden fazla Amerikalıda Candida auris tespit edildi. İnsan cildinden vücuda giren bu mantarla enfekte olanların yüzde 5 ila 10'u ciddi kan dolaşımı enfeksiyonları geliştirdi. Hastaneye girdiğinde temizlik arabalarına ve tıbbi ekipmanlara yapışan mantarın sağlık tesislerinden yok edilmesi zor. Sağlık sorunu yaşamayanlar için nispeten zararsız olsa da, maya enfeksiyonu ciddi hastalığı olanlar ve bağışıklık sistemi zayıf olan kişiler için ölümcül olabilir. VA Pittsburgh Health Care System'de bulaşıcı hastalıklar uzmanı olan Dr. Cornelius J. Clancy konuya ilişkin New York Times gazetesine yaptığı açıklamada, "İlaca dirençli bir patojen için bir kabus senaryosu arıyorsanız, bu olurdu. Tedavi edilemeyen bir mantar enfeksiyonu, yoğun bakım ünitesindeki bağışıklığı zayıflamış, nakil alıcıları ve kritik hastalar için ciddi bir tehdit oluşturabilir" diye konuştu.

Neden önemli bir tehdit olarak görülüyor? Candida auris bu tür enfeksiyonların tedavisinde yaygın olarak kullanılan belli başlı antifungal ilaçlara direnç gösteriyor. ABD’deki Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi'ne (CDC) göre Candida auris kaynaklı enfeksiyonların yüzde 90'ından fazlası antifungal bir ilaca karşı dirençliyken, yüzde 30'u iki veya daha fazla ilaca karşı direnç gösteriyor.