İsveç Türkiye arası uçuşlar özellikle belli dönemlerde Türkiye'de zaman geçiren emekli gurbetçilerin Nisan sonundan beri merak ettiği ve heyecanla beklediği bir durum.
Nisan ayından bu yana sürekli planlanan ancak koronavirüs salgını nedeniyle gerçekleşmeyen uçuşlarla ilgili her gün farklı haberler ve güncellemeler yapılmaktadır.
Sadece İsveç'te değil, Avrupa'nın bir çok ülkesinde ve İskandinavya'da yaşayan milyonlarca gurbetçi vatan hasretini giderdiği yaz ayları bu yıl çileye dönüştü.
Bir yandan uçuşlar başlıyor heyecanı, diğer yandan iptal oldu üzüntüsü arasında değişen durumun resmi olmamakla birlikte ne olacağına dair birkaç ipucu vereyim istedim.
İsveç özelinde baktığımda...
İsveç'in özellikle Stockholm ve Göteborg şehrinden Türkiye'nin farklı noktalarına her yıl on binlerce vatandaşımız uçuş gerçekleştiriyor.
Bu uçuşlar bu yıl Mart ortasından itibaren gerçekleşemedi. Uçak biletlerini yaz tatil planına göre, Kasım, Aralık ve Ocak aylarında almış vatandaşların uçuş tarihleri yaklaştıkça ne olacağını daha da merak ediyor.
Emekliler hala uçamadı
Normal şartlarda Nisan sonu ve Mayıs ayı içinde Türkiye'ye uçan emekli gurbetçiler bu yıl hala uçamadı.
Yaz tatili için planlamasını yapan, iş yerlerinden izinlerini uçuş planlarına göre alan vatandaşlar da endişe içinde bekleyişlerini sürdürüyor.
Uçuşlar ne zaman başlar?
Mevcut koronavirüs salgınının durumuna ve İsveç'teki vaka/can kayıpları göz önüne alınarak, öte yandan İsveç hükümetinin 15 Temmuz'dan önce mecbur kalmadıkça uçmayın tavsiyesiyle birlikte durum değerlendirildiğinde Haziran ayı içinde uçuşların yapılması pek muhtemel görünmüyor.
Halihazırda Pegasus Haziran ayı içindeki uçuşlarını iptal ederek, uçuş planını takvim olarak 1 Temmuz şeklinde düzenledi.
Ancak Türk Hava Yolları ve SunExpress'te bu durum biraz daha farklı.
Türk Hava Yolları (THY) Uçuşları İsveç'ten Türkiye'ye 15 Haziran olarak görülüyor ve gerek interaktif, gerekse acentalarda 15 Haziran satışları açık olarak görülüyor.
SunExpress'in Arlanda-Konya uçuşları ise, 17 Haziran itibarıyla planlanmış görülüyor.
Haziran planlamaları bağlayıcı mı, uçuşlar olacak mı?
Haziran ayı içinde planlanan uçuşlar görülse de açıkçası bu uçuşların olacağına dair hiç bir garanti bulunmuyor.
Zira Türkiye'nin Avrupa ülkeleri ile uçuşa dair görüşmeleri henüz sonuç vermedi. En erken Almanya Türkiye uçuşları üzerinde durulmasına rağmen, net olmamakla birlikte en erken uçuşların Haziran sonunda başlayacağı tahmin ediliyor.
İsveç'in durumu biraz daha özel
Koronavirüsle mücadele konusunda sürü bağışıklığı yolunu izleyen İsveç'te son dönemlerde çok fazla yeni vaka tespit ediliyor.
İsveç özelinde akılda tutulması gereken bir durum daha var. Danimarka ve Norveç gibi ülkelerin kara ve havayolunu İsveç'e açamaması düşünüldüğünde, İsveç'e Avrupa Komisyonu tarafınca ortak bir karar alınmadan AB üyesi ülkelere uçuş gerçekleşmesi bile özel durumlara bağlı olarak gerçekleşebileceği görülüyor. Bu durumda Haziran ayı içinde İsveç'ten Türkiye'ye uçuşların olabileceğini düşünmek pek ihtimal dahilinde olmasa da yine de belli olmaz.
Peki uçuşlar iptal olunca ne oluyor?
Özellikle Türk Hava Yolları, Pegasus ve SunExpress gibi şirketler, iptal olan tarihler yerine yeni tarih önerisinde bulunuyor.
İptaller olduğunda vaz geçersem ne olur?
Havacılık kuralları kapsamında iptal olan uçuşlardan doğan şartlara bakıldığında, iade ve tarih değişikliği gibi imkanlar sunuluyor.
Ancak pandemi sürecinde birçok havayolu iptalden doğan iadeler konusunda ödemelerin iadesinde çok uzun süreler bekletiyor.
Bu durum şöyle işliyor
Halihazırda Türk Hava Yolları tarih değişikliği, iptalden doğan iade hakkını ve bileti açığa alma seçenekleri sunuyor. İade talep eden yolcuya ne kadar sürede parasının geri verildiği konusunda diğer havayollarında daha kısa olması düşünülse de pandemi sürecinde netlik görülmüyor. Ancak pandemi nedeniyle meydana gelen iptallerden doğan hakları kesinlikle sonuna kadar gerçekleştiriyor. (Stres yapmaya gerek yok)
Pegasus Havayolları
Pegasus Havayolları da iptallerden doğan şartlarda tarih değişikliği ve iade gibi imkanları sunuyor. Ancak ilk tarih değişikliğinden sonra ya da pandemi kuralları kapsamında sınıf ara farkı çıkabiliyor. İade talep edildiği zaman geri ödemeler şuan içinde 2 ila 3 aydan fazla sürüyor.
SunExpress
SunExpress koronavirüs sürecinde kısmen farklı bir uygulama gerçekleştiriyor. Tarih değişikliklerinin pandemi nedeniyle gerçekleşmesi durumunda iade hakkı veriyor. Ancak iade koşulları para yerine kredi tanımlama yöntemi kullanıyor. Kısacası yolcuya şunu diyor: Para iadesi yapmıyorum ama paranı da yakmıyorum. Gelecek sezon ya da uçuşlar açıldığında ödediğin para kadar yeni bilet alımında sana kredileme yapıyorum. (Para yanmıyor)
Tarih değişiklikleri konusunda SunExpress pandemi nedeniyle doğan iptallarde kendi önerdiği tarih dışında bir tarih seçmeniz halinde sınıf ara farkı alıyor. Hatta bazen netlik görülmediği için tarih önermiyor direk kredileme ile iade yapıyor ve yolcunun tarih değişikliği talebinde bulunması halinde çıkan ara farkı alıyor ve tarih değişikliği gerçekleştiriyor.
Üç havayolunun da yolcu açısından çok büyük riskleri bulunmuyor. Ancak yine de çoğu zaman yolcu benden kaynaklanan bir durum değil. İptal olduysa paramı isterim ya da ücretsiz değişiklik talep etse de havacılık kurallarındaki mücbir sebepler olması nedeniyle Havayolu şirketlerinin de bunda bir suçu olmadığı için hukuki bir hak talebi de yolcu açısından maalesef bulunmuyor.
Kısacası: Yolcu mağdur, Havayolu mağdur, acenta mağdur.
Uçuşların tekrar sağlıklı ve güvenli şekilde başlaması dileğiyle.
Not: Uçuşlar başlamadan yeni bilet alma macerasına girmeyin.